Jest Idealna sp. z o.o. sprzedała przedsiębiorcy Andrzejowi Skąpemu, działającemu pod firmą „Hulaj Dusza Andrzej Skąpy”, sto hulajnóg elektrycznych za 200 tyś złotych. Następnie wystawiła fakturę na kwotę 246 tyś złotych i doręczyła ją kontrahentowi. Skąpy uiścił jedynie 200 tyś, odmawiając zapłaty w pozostałej części, twierdził że w umowie było 200 a on rozumiał brutto, nie zaś netto. Jest Idealna straszy sądem, twierdząc że przecież VAT jest dla przedsiębiorcy neutralny, bo można sobie odliczyć, więc naturalnie chodziło o kwotę, do której trzeba doliczyć VAT. Skąpy ma to za nic, uważa że nie przegra. Kto ma rację?
Kodeks cywilny w przepisach o sprzedaży stwierdza jedynie, że kupujący zobowiązany jest uiścić sprzedającemu cenę, nie definiując co należy rozumieć pod pojęciem ceny. Odwołując się do zasad ogólnych prawa cywilnego, które zawierają w sobie m.in. zasadę zaufania, do oświadczeń woli zademonstrowanych drugiej stronie, można by twierdzić że treść stosunku prawnego ukształtowana jest przez to co zostało drugiej stronie zakomunikowane, a więc cena wynosi 200 tyś złotych. W tym wypadku jednak nie trzeba wnioskować na podstawie zasad ogólnych, bowiem wyraźny przepis ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (art. 3 ust. 2), stwierdza iż, „W cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym.”, czyli zasady ogólne wziął pod uwagę ustawodawca i wyraźnie sprecyzował je w ustawie szczególnej.
Stąd płynie wniosek, że kupujący jest zobowiązany do zapłaty ceny w kwocie wyraźnie objętej wolą stron, która jest zakomunikowana w umowie.
Żeby spółka mogła żądać kwoty 246 tyś złotych, w umowie musiało by zostać napisane, że cena wynosi 246 tyś złotych, ew. że jest to kwota 200 tyś złotych plus VAT, jednak powiększenie o VAT kwoty wyrażonej w umowie, nie może nastąpić w wyniku domniemania – przeciwnie istnieje domniemanie, że podana kwota zawiera VAT (tak, SN w wyr. sygn. V CSK 44/07) – czyli VAT jest cenotwórczy.